De grondwettelijke waarborg van de gemeentelijke autonomie, federalisme en Brussel

Deze bijdrage gaat dieper in op de vraag of de bescherming van de lokale autonomie in dezelfde mate toekomt aan álle Belgische gemeenten. Er zijn enkele aanwijzingen die suggereren dat dit niet het geval is. Ten eerste bestaan er sterke socio-economische, demografische, financiële, geografische en andere verschillen tussen de Belgische gemeenten. Een grote en rijke gemeente zal haar lokale autonomie waarschijnlijk op een andere manier kunnen invullen dan een kleine gemeente met een beperkte financiële slagkracht. Ten tweede ressorteren de gemeenten sinds de federalisering van het land niet meer onder één en dezelfde unitaire overheid, maar wel onder meerdere, en verschillende, hogere overheden: de federale overheid, de gemeenschappen en de gewesten. Als het beleid van de hogere overheden uiteenloopt, met meer of minder centraliserende toetsen, dan zal de mate van lokale autonomie van de gemeenten in de verschillende taalgebieden onderling verschillen. Ten derde vertoont het gemeentelijk landschap in de verschillende taalgebieden grote verschillen. Het Vlaamse gebied, dat landelijke gemeenten afwisselt met meer dichtbevolkte voorsteden en (middel)grote centrumsteden, verschilt sterk van de zeer verstrengelde situatie van de negentien verstedelijkte gemeenten van de Brusselse agglomeratie. De sterke mate van nabijheid tussen de Duitstalige Gemeenschap en de negen gemeenten op haar grondgebied staat in schril contrast met de afstand tussen de 253 gemeenten van het Frans taalgebied en het Waals Gewest. Deze bijdrage oppert dat een combinatie van deze elementen de waarborg van de gemeentelijke autonomie beïnvloedt en dat dit tot gevolg heeft dat de bescherming van de lokale autonomie niet meer in dezelfde mate toekomt aan álle Belgische gemeenten. Om deze stelling te onderbouwen, focust deze bijdrage op de situatie in het tweetalig gebied Brussel-Hoofdstad. De invloed van de gemeentelijke kenmerken, het federaliseringsproces en de regionaal verschillende gemeentelijke landschappen zal vermoedelijk immers sneller aan het licht komen in de bijzondere situatie van de negentien gemeenten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

ISBN:9789048638963

Jaar van publicatie:2020

Toegankelijkheid:Closed