Publieke financiering van Artificiële Reproductieve Technologieën: ethische grondslag voor terugbetaling, kosteneffectiviteit en allocatie van middelen.

Ongeveer een op de acht koppels met een kinderwens ondervindt vruchtbaarheidsproblemen. Er staat echter een brede waaier aan effectieve maar ook dure 'Assisterende Reproductieve Technologieën' (ART) tot hun beschikking. Gezondheidssystemen verschillen echter sterk in de mate waarin deze ART's worden terugbetaald en toegankelijk worden gemaakt. In België kunnen koppels bijvoorbeeld tot zes ART-cycli vergoed krijgen, terwijl in Polen of Zwitserland helemaal geen cycli door de ziekteverzekering worden gedekt. Een belangrijke reden voor deze internationale verschillen is dat de positie van fertiliteitsbehandelingen binnen de bredere waaier aan gezondheidszorg controversieel blijft. Belangrijke obstakels zijn de vragen of (1) onvermogen om kinderen te krijgen kan worden beschouwd als een 'ziekte' die moet worden verholpen met de openbare gezondheidszorg en, zo ja, (2) hoeveel middelen hieraan moeten worden besteed, aan welke specifieke ART-programma's en in hoeveel cycli. In dit project zullen we antwoorden geven op deze vragen. We zullen eerst verschillende gezondheidsconcepten en doelstellingen van de ziekteverzekering bestuderen om te verduidelijken op welke ethische grond ART's een gerechtvaardigde claim kunnen maken op openbare middelen (en op welke gronden niet). Ten tweede zullen we twee afzonderlijke state-of-the-art 'discrete keuze-experimenten' opzetten om de waarde van ART's te beoordelen (uitgedrukt in betalingsbereidheid voor een ART-verwekt kind of in QALY's voor de aspirant-ouders, zowel bij de algemene bevolking als bij subfertiele koppels) en waarmee de kosteneffectiviteit van bepaalde ART-programma's kan worden beoordeeld. Ten derde zullen we onderzoeken welke alternatieve doelstellingen naast kosteneffectiviteit (bijv. sociale rechtvaardigheid of bevolkingsbeleid) de toewijzing van middelen moeten/kunnen beïnvloeden en een coherent multiple-criteria beslissingskader ontwikkelen dat kan worden gebruikt als basis voor financieringsbeslissingen voor ART.

Trefwoorden:ethics, priority-setting, population, QALY, cost-effectiveness analysis, funding healthcare, fertility treatment, assisted reproductive technology, multiple criteria decision-analysis

Disciplines:Gezondheids-, onderwijs en welvaartseconomie, Medische ethiek en medische deontologie, Reproductieve geneeskunde, Gezondheidseconomie, Populatietrends en -beleid