Componisten en repertoire: een overzicht

De komst van Petrus Alamire als officiële kopiist (escripvain) en beheerder van de boeken (garde des livres) aan de hofkapel van het Habsburgs-Bourgondische hof ging gepaard met een verandering in de overdracht van het repertoire via handschriften. De vroegere manuscripten die aanspraak maakten op een connectie met het hof – ofwel door een repertoire waarin zijn componisten prominent vertegenwoordigd waren ofwel door een relatie met de Habsburg-Bourgondiërs via patronaat – hadden een norm gesteld door het grote aantal opgenomen composities en door de vermenging van genres. De zogenoemde Chigi-Codex (I-Rvat Chigi 234) bijvoorbeeld, samengesteld voor Philippe Bouton, een Bourgondische hoveling uit de periode van Filips de Goede tot Filips de Schone, bevat twintig missen, een Credo en een aanzienlijk aantal motetten. In B-Br 9126, vervaardigd voor Filips de Schone en zijn vrouw Johanna van Castilië, zijn negen missen, drie Magnificats en tien

motetten opgenomen. A-Wn 1783, vermoedelijk een gift van Filips aan Emmanuel I van Portugal en zijn vrouw Maria van Spanje, bestaat uit achttien missen, een Kyrie en een Credo. Daarentegen zijn de vaak luxueus uitgewerkte handschriften die tot stand kwamen onder de supervisie van Alamire dikwijls gewijd aan één enkel genre, meestal missen, en ze bevatten veeleer weinig composities. Deze wijziging werd ongetwijfeld beïnvloed door de baanbrekende reeks uitgaven met missen die Ottaviano Petrucci, de eerste commerciële muziekdrukker, vanaf 1502 in Venetië uitbracht. Alamires aandeel in de creatie

van nieuwe handschriften behelst onder meer D-Ju 2 (zeven missen), D-Ju 3 (acht missen), I-Rvat 34 (vijf missen en een Credo), A-Wn 15495 (zeven missen) en A-Wn 15497 (zes missen en twee Kyries). Met zeven missen past het Mechels koorboek perfect in Alamires nieuwe aanpak om manuscripten te produceren met een beperkter en een coherenter repertoire. Het bevat muziek van slechts twee componisten: Matthaeus Pipelare en Pierre de la Rue.