Monitoring van de effecten van windmolens op de zeebodem en het mariene bodemleven (OFFSHOREWIND)

Hoe beïnvloeden windmolenparken op zee de zandige bodemfauna? Dit project onderzoekt op middellange termijn de effecten van de bouw en exploitatie van offshore windmolenparken op de epifauna en demersale visfauna van zachte substraten. De effecten van de windmolens voor de sleepnetvisserij (en eventuele alternatieve visserijtechnieken) en de aantrekkingskracht van de harde substraten voor exotische (invasieve) soorten worden eveneens onderzocht.

Voor elk concessiegebied in het Belgisch deel van de Noordzee wordt een T-nul situatie opgemeten. Tijdens en na de constructie van de windmolens (sinds 2008 op de Thorntonbank, 2009 op de Blighbank, vanaf 2013 op de Lodewijkbank) worden door middel van halfjaarlijkse staalnames de veranderingen qua diversiteit, densiteit, biomassa en grootte van het macrobenthos, het epibenthos en de visfauna van de zachte substraten opgevolgd. Dit gebeurt in de impactgebieden in vergelijking met enkele referentiegebieden en met de T-nul situatie in de diverse concessiezones. Voor de impact op en door de visserij wordt gebruik gemaakt van VMS- en logboekgegevens van alle vaartuigen actief in de omgeving van de windmolenparken.

Naar verwachting heeft de uitbouw van de windmolenparken gevolgen voor de visserij om drie redenen: een verlies van een relatief groot gebied omdat sleepnetvisserij verboden is tussen de pilonen; een impact op de voedselketen door een verschuiving van een overwegend zandig ecosysteem naar een mix met harde substraten, wat andere organismen aantrekt zoals mossel, zeebaars of kreeft; het creëren van opportuniteiten voor alternatieve visserijmethodes, zoals hengelvisserij of aquacultuur. Continu onderzoek naar de basis van de voedselketen, nl. het benthos houdt de noodzakelijke vinger aan de pols om bovenstaande verschuivingen te documenteren. De verzamelde data kunnen ons alert en snel wijzen op  mogelijke ecologische pitfalls: een verhoogde aantrekking van organismen in het gebied kan bijvoorbeeld leiden tot een verhoogde visserijdruk in de directe omgeving van die windmolenparken, wat nefast kan zijn voor zowel de organismen als de visserij.

Financiering
KBIN - Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen