Adeno-geassocieerde virale vectoren in neurogastroenterologie: een nieuwe flexibele preklinische methodiek en een eerste stap naar gentherapie.

Het enterisch zenuwstelsel (EZS) is een uitgebreid zenuwstelsel in de wand van de gastro-intestinale tractus dat cruciale functies beheert zoals motiliteit, secretie en doorbloeding. Bovendien is er een wisselwerking met het afweersysteem om een delicate balans te bewaren tussen het afweren van ziekteverwekkers enerzijds en de tolerantie voor onschadelijke microbiota anderzijds. Defecten in het EZS kunnen leiden tot potentieel fatale aandoeningen zoals de ziekte van Hirschsprung, waarbij een onvolledige ontwikkeling van het EZS leidt tot ernstige constipatie bij pasgeborenen. Subtielere afwijkingen in het functioneren van het EZS kunnen leiden tot functionele darmaandoeningen, die vaak gepaard gaan met verstoorde motiliteit en een verminderde levenskwaliteit. Om de impact van bepaalde genen of eiwitten in deze ziekten te bestuderen, is de aanmaak en kweek van genetisch gemanipuleerde dieren vaak nodig. Dit is echter tijdrovend, arbeidsintensief en kostelijk. Bovendien kunnen er ethische bezwaren zijn indien de genetische aanpassing leidt tot een permanent ziektebeeld bij de proefdieren. Dit project onderzoekt de validiteit van adeno-geassocieerde virale vectoren (AAV) als een methode om specifieke celtypes genetisch aan te passen, of deze celtypes specifiek te markeren voor microscopische analyse. AAV heeft zijn nut bewezen in het onderzoek naar het centrale zenuwstelsel, maar blijft tot op heden ondergewaardeerd in het domein van de neurogastroenterologie. Dit project ontwikkelt verder strategieën waarbij AAV niet alleen gebruikt kan worden om genetische defecten te onderzoeken, maar ook om ze te corrigeren, wat een noodzakelijke basisvoorwaarde is voor (geïndividualiseerde) gentherapie in afwijkingen van het EZS.

Trefwoorden:MAAG-DARMPATHOLOGIEËN, ZENUWSTELSEL IN DE DARM, MAAG-DARMMOTILITEIT, ADENO-GEASSOCIEERD VIRUS

Disciplines:Systeembiologie, Gastro-enterologie en hepatologie, Morfologische wetenschappen