< Terug naar vorige pagina

Project

Prikkelbaarheid na verworven hersenschade: het bevorderen van de diagnose en het identificeren van biomarkers

Patiënten met een niet-aangeboren hersenletsel geven regelmatig aan dat zij sinds hun hersenletsel gevoeliger zijn voor zintuigelijke prikkels (i.e., sensorische hypersensitiviteit na hersenletsel). Aangezien sensorische hypersensitiviteit na hersenletsel een negatieve invloed kan hebben op kwaliteit van leven, zijn passende diagnostiek en behandeling cruciaal. Echter, adequate diagnostiek en behandeling worden momenteel belemmerd door een gebrek aan geschikte diagnostische middelen en beperkte kennis over de onderliggende mechanismen van deze subjectieve klachten (Hoofdstuk 2).

Om een antwoord te bieden op deze problemen, hebben wij de Multi-Modal Evaluation of Sensory Sensitivity (MESSY) ontwikkeld, een patiëntvriendelijke vragenlijst die de gevoeligheid voor verschillende zintuigelijke modaliteiten bevraagt (Hoofdstuk 3). Wij hebben aangetoond dat de MESSY adequate psychometrische eigenschappen heeft en sensitief is voor sensorische hersensensitiviteit na een beroerte, traumatisch hersenletsel, of hersentumor. Na het verbeteren van de diagnostiek van sensorische sensitiviteit na hersenletsel, waren we in staat om de onderliggende gedragsmatige en neurale mechanismen van deze klachten te onderzoeken. In Hoofdstuk 4 presenteren wij evidentie voor een verband tussen sensorische sensitiviteit en selectieve aandacht. Dit wordt ondersteund door Hoofdstuk 5, waarin we een mogelijk verband aantonen tussen visuele hypersensitiviteit na een beroerte enerzijds, en verminderde selectieve aandacht en verlaagde zintuigelijke drempels anderzijds. Om de neurale basis van sensorische hypersensitiviteit na een hersenletsel na te gaan, voerden we een systematische literatuurstudie (Hoofdstuk 6), een multiple case studie (Hoofdstuk 6), en een letsel-symptoom mapping studie uit (Hoofdstuk 7). Beide studies onthulden een betrokkenheid van de insula, thalamus, basale ganglia, evenals twee witte stofbanen (fronto-insulaire baan 3, uncinate fasciculus) bij sensorische hypersensitiviteit na een beroerte. Het verband tussen deze neurale structuren en sensorische hypersensitiviteit kan begrepen worden door hun betrokkenheid bij selectieve aandacht, de emotionele evaluatie van zintuigelijke prikkels, en auditieve verwerking.

Over het geheel genomen levert dit proefschrift evidentie voor een relatie tussen subjectieve sensorische hypersensitiviteit na hersenletsel en specifieke gedragsmatige en neurale mechanismen. Bovendien toonden wij aan dat sensorische hypersensitiviteit aanwezig kan zijn na verschillende soorten hersenletsel, binnen verschillende zintuigelijke modaliteiten, en in de (sub)acute en het chronische stadium na het letsel. Door bij te dragen aan de wetenschappelijke kennis over sensorische hypersensitiviteit na hersenletsel en een patiëntvriendelijk diagnostisch middel te bieden, heeft dit proefschrift het potentieel om patiëntenzorg te verbeteren en de kwaliteit van leven van patiënten met een niet-aangeboren hersenletsel te verhogen.

Datum:1 okt 2018 →  1 dec 2023
Trefwoorden:sensory sensitivity, stroke, distractibility
Disciplines:Neuroimaging, Cognitieve processen, Zintuiglijke processen en perceptie, Neuropsychologie
Project type:PhD project