De diachrone typologie van de ‘middle voice’

De ‘middle voice’ is een complex taalkundig domein dat zich op het grensvlak bevindt van morfosyntaxis en lexicale structuur. Een typisch voorbeeld van een taal met ‘middle voice’ is het Nederlands, specificiek het reflexieve zich. Enerzijds is zich geassocieerd met werkwoorden die alleen in ‘middle’ vorm voorkomen, zoals zich vergissen; anderzijds leidt het reflexieve werkwoorden af van transitieve, zoals zich(zelf) slaan naast transitief slaan. Typologisch onderzoek toont aan dat dergelijke systemen in veel talen van de wereld voorkomen en opvallende overeenkomsten vertonen. Desondanks weten we nog altijd weinig over de oorsprong en ontwikkeling van ‘middle’ systemen. In dit project ontwikkel ik de allereerste systematische diachrone typologie van ‘middle voice’, waarin ik probeer te verklaren welke bronnen en processen leiden tot het ontstaan van ‘middle’ markeerders, waarom sommige processen frequenter zijn dan andere en wat de ontwikkeling van ‘middles’ ons leert over de dynamische interface van morfosyntaxis en het lexicon. Hiervoor combineer ik een sample van 30 talen met een gedetailleerde analyse van twee gevalsstudies: de ontwikkeling van ‘middles’ in Anatolische talen en de geschiedenis van enkele valentie-veranderende markeerders in Pama-Nyungantalen. De resultaten van dit project vergroten niet alleen onze kennis over ‘middle’ systemen maar dragen ook bij aan het verfijnen van methodes en theoretische principes in de diachrone typologie.