Crisis en Problematiciteit: Europa vanuit de Perspectieven van Edmund Husserl en Jan Patočka

De toenemende rationalisering in de Europese moderniteit en de daarmee gepaard gaande onttovering van de wereld zijn cruciale thema’s in de fenomenologie. Deze thema’s zijn gekoppeld aan een verlies van betekenis door het verdwijnen van gemeenschappelijke wereldbeelden op basis waarvan de mens zichzelf begreep, zoals verschaft door mythe, religie, of metafysica. Hoewel dit proces zelf niet uniek is voor Europa, biedt het wel de narratieve structuur voor veel typische analyses van Europa. Deze constateren dat Europa de connectie met haar geestelijke kern (veelal geïdentificeerd met Griekse rationaliteit of christendom) kwijt is geraakt. De oplossing die veelal aangedragen wordt voor deze crisis is het herstellen van Europa’s geest om de betekenis van de wereld te hernieuwen. Dit project biedt een nieuw kader voor de fenomenologische analyse van de crisis aan de hand van het idee dat het moment van de interruptie van betekenis zelf constitutief is voor betekenis. Als deze interruptie meer is dan een louter gebrek, biedt dit potentieel voor een nieuwe interpretatie van Europa’s crisis. Dit leidt tot een interpretatie die de crisis niet ziet als een verlies aan betekenis dat overkomen moet worden. In plaats daarvan onthult het een positief aspect: The verlies van particuliere wereldbeelden kan de basis vormen voor een vorm van universalisme welke velen als essentieel beschouwen voor het idee van Europa.