Gevoelens in relatie: een cultureel vergelijkende studie van affectieve patronen in Westerse en Oost Aziatische relaties

Westerse en Oost-Aziatische culturen lijken verschillende ideeën te benadrukken over hoe relaties op te bouwen en te onderhouden met de mensen rondom ons. Hechte relaties in Westerse culturen zijn gekenmerkt door een sterke focus op het individu en worden verondersteld partners ruimte te geven om zelfzekerheid te bevorderen en te voldoen aan hun persoonlijke noden. Daartegenover zijn hechte relaties in Oost-Aziatische culturen gekenmerkt door het benadrukken van de verbondenheid en sociale harmonie tussen individuen, waarbij eerst en vooral de nadruk gelegd wordt op het anticiperen en aanpassen aan de noden en verwachtingen van anderen (Kitayama & Markus, 2000; Rothbaum, Pott, Azuma, Miyake, & Weisz, 2000).

Deze culturele verschillen in relatiepraktijken hebben implicaties voor de gevoelens die naar boven kunnen komen in hechte relaties. Onze emoties spelen een kritische rol in het vormen en behouden van relaties met anderen: ze weerspiegelen en communiceren onze waarden en behoeften aan anderen en helpen ons in het onderhandelen en vormen van relaties die gepast en bevredigend zijn (Mesquita, 2010). Gezien de praktijken en doelen variëren tussen culturen, zouden zo ook de meest prominente gevoelens die naar boven komen in deze relaties variëren, die dan de partners ondersteunen in het nastreven van de centrale culturele relatiedoelen en het behouden van de relatie op cultureel gepaste manieren. Eerder cross-cultureel onderzoek heeft inderdaad aangetoond dat er betekenisvolle culturele verschillen zijn in de emotienormen en ervaringen van individuen (Miyamoto, Ma, & Wilken, 2017), maar het is nog niet duidelijk of deze culturele verschillen een verschil reflecteren in culturele relatiemodellen en hoe deze emotieverschillen in echte relaties naar voor komen.

Dit proefschrift had daarom als doel om te bestuderen of en hoe emoties in hechte relaties (systematisch) variëren tussen Westerse en Oost-Aziatische culturen. Onze hypotheses waren dat (1) hechte relaties in Westerse en Oost-Aziatische culturen gekarakteriseerd zouden zijn door gevoelens die consistent zijn met – en ondersteuning bieden voor – de respectievelijke culturele relatiedoelen, (2) hechte relaties in de twee culturen gekenmerkt worden door verschillende affectieve temporele dynamieken die gericht zijn op het ervaren van emoties die consistent zijn met de respectievelijke culturele relatiedoelen en (3) dat zowel de emoties als de affectieve dynamieken die culturele relatiedoelen ondersteunen, geassocieerd worden met meer welzijn in de relatie in de respectievelijke culturen. Bij het bestuderen van deze hypothesen hebben we specifiek gefocust op de emotionele ervaring in sociale, interpersoonlijke situaties, waarin relaties herhaaldelijk onderhandeld worden. Daarnaast lag de focus ook op de ervaring van positieve en negatieve gevoelens als cross-culturele betrouwbare indicatoren van affectieve ervaring.

Mijn thesis behandelt de onderzoeksdoelen in drie verschillende studies, waarbij gebruik gemaakt wordt van verschillende methodologische (bv. dagelijks dagboek, gestandaardiseerde interacties, situatievignetten) en analytische benaderingen (bv. multilevel analyse, structurele vergelijkingsmodellen, sequentiële analyse). Mijn proefschrift start met studies die culturele verschillen in specifieke emoties van individuen uit een Westerse (Verenigde Staten) en een Oost-Aziatische culturele context (Japan) beschrijven. Hierop volgend bouwt een groot deel van dit proefschrift voort op de ervaring van positief en negatief affect in relaties, door middel van een cross-cultureel, multi-methoden studie uitgevoerd bij romantische koppels in België en Japan. De resultaten convergeren en ondersteunen het idee dat cultuur op een systematische en betekenisvolle manier vorm geeft aan emoties en emotionele patronen in hechte relaties en sociale situaties.