Microglia, inflammasomen en multiple sclerose

Multiple sclerose (MS) is de meest voorkomende chronische ontstekingsziekte van het centrale zenuwstelsel (CZS). MS komt veel voor in blanken, waar het ongeveer 0,1% van de bevolking treft (Trapp and Nave (2008) Annu Rev Neurosci 31, 247-269), wat betekent voor een land als België dat ongeveer 10.000 patiënten aan de ziekte lijden. De oorzaak van degeneratie bij MS blijft grotendeels enigmatisch, maar de ziekte wordt algemeen beschouwd als het resultaat van een auto-immune ontstekingsreactie die wordt gekenmerkt door geactiveerde auto-reactieve myeline-specifieke lymfocyten die thuis zijn in het CZS waar ze een vicieuze cirkel van ontsteking initiëren, oligodendrocyt verlies, demyelinisatie en axonale schade. De belangrijkste doelen bij MS-pathologie zijn oligodendrocyten, de myeline-producerende cellen van het CZS en neuronen, en hun verlies is direct geassocieerd met klinische manifestaties van de ziekte, waaronder spraakstoornissen, sensitiviteitstekorten en verlamming. Astrocyten en microglia, de andere CNS-residente celsoorten, worden geacht te fungeren als effectorcellen tijdens pathologie, aangezien steeds meer bewijsmateriaal aangeeft dat beide celtypen actief bijdragen aan de ontstekingsreacties bij MS (Dendrou et al. (2015) Nat Rev Immunol 15, 545-558). Een belangrijk experimenteel model voor het bestuderen van de ziekte bij de mens is het model van Experimental Autoimmune Encephalomyelitis (EAE), dat bij knaagdieren kan worden geïnduceerd door immunisatie met myeline-specifieke antigenen. Belangrijke kennis met betrekking tot de moleculaire mechanismen die de MS-pathologie aansturen, kwam uit studies met dit model (Baxter (2007) Nat Rev Immunol 7, 904-912).