Leiderschapsontwikkeling met als doel het teamfunctioneren en de leerwinst te versterken

Wat maakt dat sommige teams beter presteren dan anderen? Wat maakt dat sommige teams veel progressie en leerwinst boeken daar waar anderen blijven stilstaan? Onderzoek belicht leiderschap als één van de belangrijkste factoren verantwoordelijk voor dit competitief voordeel. Een goede leiderschapsstructuur implementeren dat deze gewenste effecten oplevert, blijkt echter geen evidentie.

Daar waar de traditionele benaderingen uitgingen van een verticale leiderschapsstructuur (met de leider hiërarchisch boven zijn team), toont recent onderzoek aan dat leiderschap het meest efficiënt is wanneer het gedeeld wordt binnen het team. In een dergelijke structuur komt het leiderschap niet van één enkele formele leider, maar wordt het gedeeld onder de teamleden.

Consultants bieden talloze persoonlijke ontwikkelingstrajecten aan voor de formele leiders van een team (bv. de coach, de leerkracht). Er bestaat echter een sterke nood aan programma’s die inzetten op het ontwikkelen van het leiderschapspotentieel binnen het team (van teamleden die leiderschapsrollen opnemen).

Om een antwoord te bieden op deze groeiende nood, ontwikkelden we het 5R Gedeeld Leiderschap Programma. Dit programma is gebaseerd op de groeiende onderzoeksevidentie rond de Sociale Identiteitsbenadering rond leiderschap, die aantoont dat teamleden veel sterker beïnvloed worden door een leider die de groep centraal stelt. Met andere woorden, effectieve leiders slagen erin om teamleden te laten denken, zich te voelen, en zich te gedragen als leden van het team (als ‘wij’ in termen van hun sociale identiteit), eerder dan als afzonderlijke individuen (als ‘ik’ in termen van hun persoonlijke identiteit).

Binnen dit doctoraatsproject willen we de effectiviteit van dit programma testen en optimaliseren in drie verschillende contexten; de sportcontext (sporters als leiders), de onderwijscontext (leerlingen en studenten als leiders), en de context van fysieke activiteit (leiders binnen wandelgroepen van ouderen). Naast deze groepsgerichte interventie, willen we ook onderzoeken of een individueel ontwikkelingstraject van de aangeduide leiders (waarbij we specifiek inzetten op het ontwikkelen van hun vakkennis) kan leiden tot een verhoogde effectiviteit van de leiders en tot extra leerwinsten bij het team.