Sense-IT: Sierteeltsector Evalueert Nieuwe Sensortechnologie voor Energie- en InnovatieveTeeltoptimalisatie (Sense-IT)

De doelstelling van het Sense-IT project was via toepassing van sensortechnologie een antwoord bieden op twee vragen die de laatste jaren met regelmaat gesteld worden binnen de sierteeltsector: (1) 'Wat is het effect van mijn teeltmaatregelen en hoe kan ik de groei, ontwikkeling en kwaliteit van mijn gewas nauwlettend opvolgen?' en (2) 'Hoe kan ik het energieverbruik van mijn teeltsturing inschatten en waar mogelijk reduceren?'. Deze vragen zijn een rechtstreeks gevolg van de hoge kwaliteit en kostenefficiëntie die telers nastreven.  Om bovenstaande vragen van de sector te beantwoorden, werden tijdens het kennisopbouwend luik de technologie ontwikkeld en geoptimaliseerd voor de sierteelt (Doel 1). Dit resulteerde in een gevalideerde real-time plantmonitor (standalone applicatie; sensorset + generiek mechanistisch planmodel + PhytoSense Webservice) én een beslissingsondersteunend systeem Sense-IT (real-time plantmonitor + kasklimaatmodel).   Deze ontwikkelingsfase ging gepaard met een grote kennisopbouw rond korte en lange termijn effecten van teeltsturing op de plantrespons en energievraag (Doel 2). O.a. het effect van het verlagen van de stooklijn op plantkwaliteit en energieverbruik (naast reductie van CO2-uitstoot) werden onderzocht.  Kennistransfer rond innovatieve teelt- en klimaatsturing werd gerealiseerd door het vertalen van de opgebouwde kennis naar praktische toepassingen voor telers en toeleveringsbedrijven (Doel 3). Kennis werd naar de sierteeltsector verspreid via publicaties in Sierteelt&Groenvoorziening, Sense-IT brochure, cursussen, workshop en studiedagen. De verworven kennis wordt optimaal verweven in de praktijkwerking van proefcentrum PCS en het verleende individueel advies aan telers. Er werden heel wat adviezen rond teelt- en klimaatsturing gegeven. Op die manier kunnen ook bedrijven die (nog) niet in sensoren investeren toch de vruchten plukken van het Sense-IT project.  Naast semi-praktijk experimenten op diverse sierteeltgewassen, zijn de innovatieve plantsensoren uitgetest op de praktijkbedrijven (Doel 4). De plantmonitor is via een uitleenbare demo-setup op een 25-tal sierteeltbedrijven door de telers zelf uitgetest. Daarnaast werd er ook een offline scenario-calculator gecreëerd waarbij het voorspellend vermogen van Sense-IT gebruikt wordt voor het theoretisch doorrekenen van specifieke vragen van een telers rond teeltstrategie. 

RESULTATEN & IMPACT: Het gebruik van Sense-IT en de plantmonitor heeft het bewustzijn en de kennis van de telers over de ecofysiologie van zijn gewas zichtbaar vergroot en het gebruik van meer innovatieve energiebesparende teeltstrategieën gestimuleerd. De teler heeft voor het eerst de directe feedback van zijn teeltstrategie op het gedrag van zijn planten kunnen waarnemen, wat een onuitputtelijke bron van nieuwe informatie oplevert. Bovendien zullen de nieuwe teeltstrategieën hem toelaten om het energieverbruik te reduceren zonder kwaliteitsverlies van zijn teelt waardoor zijn competitiviteit verhoogt.  Het economisch voordeel (door reductie energiekost, hogere plantkwaliteit en verkorte teeltcyclus) vormt de motor achter de innovaties en heeft ook een positieve weerklank bij de toeleveringsbedrijven. Tot slot geeft een efficiëntere inzet van energie, reductie van CO2-uitstoot en de verwachtte positieve impuls voor de sector (o.a. behoud van bedrijven) ook een maatschappelijke meerwaarde aan dit project.