Communicatieproblemen tijdens tolk-gemedieerde consultaties bij migranten met kanker: een exploratieve studie

Kwaliteitsvolle arts-patiënt communicatie is een belangrijke bepalende factor voor kwaliteit van zorg in de geneeskunde. Binnen de oncologie is communicatie des te belangrijker gezien de complexe problematiek en bijbehorende moeilijke beslissingen die genomen moeten worden. Als arts en patiënt daarenboven niet dezelfde taal spreken, zoals bij anderstaligen met een migratie-achtergrond, wordt communicatie nog veel moeilijker en kunnen er tal van communicatieproblemen ontstaan. De inzet van professionele tolken lost een aantal problemen op, maar kent ook eigen intrinsieke moeilijkheden. Studies tonen aan dat ondanks het gebruik van professionele tolken nog steeds communicatieproblemen kunnen voorkomen. Deze communicatieproblemen werden tot nu toe onvoldoende onderzocht. Lena haar doctoraatsonderzoek focust daarom op de volgende onderzoeksvragen:

- Welke communicatieproblemen treden op tijdens tolk-gemedieerde consultaties bij migranten met kanker? (WAT)

- Hoe en waarom ontstaan deze communicatieproblemen? (HOE + WAAROM)

- Wat is het effect van deze communicatieproblemen op de arts-patiënt interactie? (EFFECT)

Lena start met een systematische literatuurstudie over communicatieproblemen in zowel eentalige als tolk-gemedieerde consultaties binnen de oncologie om zo een breed scala aan communicatieproblemen in de bestaande literatuur te identificeren. Dat zal haar in staat stellen om communicatieproblemen in de verzamelde data te identificeren en classificeren. Er zullen drie verschillende soorten data verzameld worden voor analyse: i) video-opnames van 30 tolk-gemedieerde consulten in de oncologie, ii) vragenlijsten voor arts en patiënt onmiddellijk na de consultatie, en iii) semigestructureerde VSR-interviews ongeveer twee weken later. Ten slotte zullen er ook focusgroepen georganiseerd worden met elke stakeholdergoep, waarbij de gecombineerde resultaten van de analyses besproken worden. 

Het identificeren en begrijpen van een breed scala aan communicatieproblemen (WAT), hoe de communicatieproblemen zich voordoen (HOE), de oorzaken van de problemen (WAAROM) en de impact van de communicatieproblemen op de arts-patiënt interactie (EFFECT), zullen ons toelaten om wetenschappelijk onderbouwde aanbevelingen te formuleren over de zorgverlening aan migranten met kanker en hun familieleden die beroep doen op tolken. Het doel is om zorgvoorziening voor migranten met kanker en hun families die beroep doen op een tolk voor hun oncologische consultaties, te optimaliseren door de interprofessionele samenwerking tussen de dokters en tolken te versterken.

Deze studie wordt gefinancierd door Kom op tegen Kanker. 
Het betreft een dubbeldoctoraat aan KU Leuven en UGent.