Biopolitesse: naar een kosmopolitiek van verantwoordelijkheid en solidariteit

Dit theoretisch onderzoeksartikel laat nieuw licht schijnen op de implicaties van het nature/nurture-debat voor ons begrip van verantwoordelijkheid en solidariteit. Meer specifiek bekijken we hoe nieuwe (epi-)genetische informatie ons kan aanzetten om deze noties te herdenken. Hiervoor treden we in dialoog met een belangrijk boek van Evelyn Fox Keller: The Mirage of a Space between Nature and Nurture. Waar wetenschappers zich de vraag stellen of het onderscheid tussen nature en nurture nog houdbaar is in het licht van recente bevindingen, gaat Keller's uitgangspunt al een stap verder. Aangezien het nature/nurture-onderscheid niet langer opgaat, waarom blijven we dan toch nog in die termen denken? Dit lijkt ons sociologisch een erg belangrijke vraag. We zullen echter Kellers antwoord betwisten en hiervoor moeten we de morele en politieke insteek van de nature/nurture-opdeling bespreken. We tonen met een aantal voorbeelden uit het verzekeringswezen, de gezondheidszorg en het asielbeleid aan dat bepaalde maatschappelijke instellingen impliciet op de nature/nurture-tweespalt steunen als specifiek normatief en metafysisch kader om te beslissen aan wie solidariteit het meest toekomt. Vervolgens argumenteren we dat denken voorbij nature en nurture impliceert dat we eveneens opnieuw moeten nadenken over verantwoordelijkheid en solidariteit in de samenleving, inclusief binnen de wetenschappen zelf. We geven hierbij voorbeelden uit de epigenetica. In lijn met denkers als Bruno Latour, Isabelle Stengers en Donna Haraway karakteriseren we deze stap voorbij nature en nurture als een speculatieve en kosmopolitieke uitdaging. Het artikel ontwikkelt aldus een ontologisch-politiek of ‘kosmopolitiek’ perspectief op vraagstukken inzake verantwoordelijkheid en solidariteit in het post-genomische tijdperk.

Jaar van publicatie:2017

Toegankelijkheid:Closed