Onderzoek naar een evidence-based ontwerp van een duimorthese in de behandeling van artrose

Osteoarthritis (OA) is een degeneratieve gewrichtsaandoening waarbij er slijtage optreedt van het gewrichtskraakbeen wat leidt tot pijn en verminderde mobiliteit. OA is een  multifactoriële ziekte die ontstaat door een combinatie van systemische gevoeligheid (metabolisme, erfelijke belasting en hormonen) en mechanische factoren zoals botgeometrie, spierzwakte en ligamentaire laxiteit die kunnen leiden tot een standafwijking (‘malalignment’) van skeletelementen en zo kunnen leiden tot een abnormale belasting in het gewricht.

OA van het trapeziometacarpaal (TMC) gewricht of rizarthrose kent een zeer hoge prevalentie en treft 1/5 van de mensen boven de 40 jaar en 1/3 boven de 65 jaar. Als gevolg wordt het TMC gewricht beschouwd als de meest voorkomende locatie van artrose in de hand.

De aandoening heeft een sterke impact op het dagelijkse functioneren (vb. veters knopen, hemd open/dicht knopen, kop koffie drinken…) en beperkt de zelfredzaamheid en onafhankelijkheid.

Bovendien is bij artrose van het basaal duimgewricht (trapeziometacarpaal of TMC of CMC gewricht) in 50% van de gevallen ook het meer proximale scaphotrapeziotrapezoide (STT) gewricht aangedaan.

De huidige behandeling voor rhizartrose is vooral gericht op pijnbestrijding. Een veel gebruikte conservatieve behandeling van rhizartrose met een bewezen pijnreductie is het dragen van ortheses.

Bij rhizartrose wordt ter hoogte van de duimbasis een externe orthese aangebracht met als doel immobilisatie en correcte alignatie van het aangetaste gewricht waardoor er afname is van de pijn. Als er ook artrose aanwezig is in het STT gewricht worden er specifieke orthesen voorgeschreven die ook het polsgewricht volledig immobiliseren. Hoewel de functionele impact van immobilisatie van de pols voor de patiënt groot is, is niet aangetoond wat de exacte impact is van deze polsimmobilisatie op de mobiliteit in het STT gewricht.

Er is echter slechts één studie die het effect van verschillende ortheses op het bewegingsbereik van het TMC gewricht heeft gekwantificeerd en de impact op de belasting van het gewricht werd nog niet onderzocht.

Eén van de redenen voor het uitblijven van functionele studies naar de effectiviteit van duimortheses is het ontbreken van relevante mechanische parameters en de moeilijke kwantificatie van de beweging van de duimgewrichten. Dankzij de ontwikkeling van een CT-gebaseerde, merkerloze methode voor bewegings-registratie door de academische partner, is het nu wel mogelijk om de bewegingen van de duimgewrichten te onderzoeken, met en zonder het dragen van een orthese, en zo het effect op de gewrichtsmechanica te evalueren.