'Alles voor goud!' Antecedenten en gevolgen van 'Bottom-Line' mentaliteit

Een exclusieve focus op resultaten, helpt leidinggevenden om de klemtoon te leggen op wat belangrijk is om die doelen te bereiken. Echter, dit kan samengaan met  het negeren van (alle) andere belangrijke aspecten, zoals bijvoorbeeld bedrijfsdoelen, welzijn van medewerkers, en belangen van cliënten en maatschappij. Deze "bottom-line" mentaliteit (BLM), gedefinieerd als eendimensionale focus op het realiseren van de "bottom-line" resultaten, ten koste van andere belangen  (Greenbaum et al., 2012), heeft al tot veel misstanden en schandalen geleid. Leidinggevenden met BLM doen alles om hun doelen te bereiken ‘whatever it takes’, wat regelmatig resulteert in onethisch, grensoverschrijdend gedrag. Dit proefschrift verkent zowel antecedenten als gevolgen van BLM, gebruik makend van een grote, internationale dataset, verkregen in samenwerking met een adviesbureau (Korn Ferry).

In studie 1 wordt de invloed van gender en land-cultuur op perceptie van BLM van leidinggevenden onderzocht. In studie 2 wordt de relatie nagegaan van BLM met leiderschap. Ook toetsen we in welke mate overeenstemming tussen zelfbeeld en  beeld van ondergeschikten over BLM, gerelateerd is aan specifieke leiderschapsstijlen. In Studie 3, wordt vervolgens getoetst wat de relatie van BLM is met teamfunctioneren, en de mediërende rol van leiderschapsgedrag daarbij.

De resultaten tonen aan dat (1) leider BLM een globaal fenomeen is en vaker voorkomt in collectivistische samenlevingen, zoals China, Brazilië en Japan; (2) vrouwen lager scoren op leider-BLM, dan mannen; (3) leidinggevenden zichzelf minder BLM toeschrijven, dan hun ondergeschikten; (4) hoe groter dit verschil, hoe meer directief, en minder participatief leiderschap wordt getoond; (5), BLM negatief samenhangt met team functioneren.

In het laatste hoofdstuk komen theoretische, methodologische en praktische implicaties aan de orde. Ook wordt een aangepaste definitie van BLM gepresenteerd en een voorstel gedaan voor een uitbreiding van het meetinstrument, evenals suggesties voor vervolgonderzoek.