< Terug naar vorige pagina

Project

De “woonunit” herdenken - Domestic architecture en woonvormen in veranderende demografische en arbeidsomstandigheden

In Vlaanderen vraagt de sociale huisvesting om een dringende en radicale hervorming. Reeds eeuwenlang eerder een randgebeuren dan een centraal fenomeen, maken sociale huurwoningen slechts 6% uit van het totale woningbestand. In 2022 zijn ongeveer 180.000 extra eenheden nodig om de groeiende bevolking op de wachtlijsten op te vangen. De demografische ontwikkeling laat zien dat het type woningen dat door woningcorporaties wordt aangeboden niet meer aansluit bij de samenstelling van de huishoudens en hun behoeften. Bovendien zijn huisvestingsmaatschappijen en andere regionale partners grotendeels onvoorbereid om deze uitdagingen aan te gaan, omdat zij verouderde plannings-, normerings- en ontwerpparadigma's volgen.

Ook nu nog wordt de sociale huisvestingscrisis in Vlaanderen voornamelijk beschreven en aangepakt met een kortetermijnsvisie die het financiële aspect benadrukt, wat resulteert in louter kwantitatieve oplossingen voor de stijgende vraag naar woningen. Dit proefschrift wil de aandacht van wetenschappers, architecten en andere partners vestigen op de rol van architectuur in dit verband, door enkele cruciale maar vaak onderbelichte vragen te stellen: als de sociale huisvestingssector moet worden hervormd, hoe kan de architectuur die hervorming vorm geven? Kan ruimtelijk ontwerp een rol spelen bij het herdefiniëren van huisvesting in relatie tot de nieuwe welzijnsagenda, en haar opnieuw inzetten voor maatschappelijk nut? En welke institutionele reorganisatie, beheerspraktijken en ontwerpprocedures kunnen deze overgang in gang zetten?

Om deze vragen te beantwoorden, onderzoekt het doctoraat de onderwerpen en voorwaarden voor architectuur om de hervorming van de sociale huisvesting aan te sturen. Vertrekkend van een kritisch overzicht van de evolutie van sociale huisvestingsmodellen en realisaties in België en Vlaanderen in de 20ste eeuw, beschouwt het proefschrift een reeks internationale case studies uit Nederland, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk waaruit innovatieve lessen kunnen worden getrokken. In deze projecten worden de meervoudige verbindingen van architecturale vorm met uitvoerende actoren, bestuursmodellen, typologische rationaliteiten en bouw-/onderhoudsprocessen uitgedaagd en kritisch herzien, die wijzen op nieuwe manieren van toekomstige woninginnovatie. Uiteindelijk onderzoekt het proefschrift de verbinding tussen academisch onderzoek en de ontwerppraktijk als een strategie om het huidige debat te stimuleren, academische bevindingen te verspreiden en methodologische grondslagen voor toekomstige actie en implementatie uit te werken. Aan de hand van een proefproject, ontwikkeld in samenwerking met een sociale huisvestingsmaatschappij en andere relevante stakeholders in Vlaanderen, stelt het proefschrift een reeks realistische ontwerpprincipes en bouwprototypes voor om de capaciteit van de architectuur te testen om een nieuwe sociale woning voor te stellen.

Datum:1 feb 2018 →  17 apr 2023
Trefwoorden:Housing, Living and Working, Flexibility, Affordable housing
Disciplines:Ingenieurswetenschappen in de architectuur, Architectuur, Interieurarchitectuur, Architecturaal design, Kunststudies en -wetenschappen
Project type:PhD project