Sacrament van de wereld: De politieke gevolgen van de visie op kerk als sacrament

Vaticanum II vergeleek de kerk met een sacrament, een symbool van vrede en eenheid voor en in de wereld, en bevorderde een grotere openheid ten opzichte van de wereld. Na het concilie hebben verschillende theologen gesproken over de kerk als sacrament van de wereld, namelijk een teken van hoe God de wereld volgens hen aan het genezen en verzoenen is. In dezelfde periode hebben theologen blijk gegeven van een groter bewustzijn van de politieke verantwoordelijkheden van de kerk. Hedendaagse politieke theologen echter stellen dat de kerk een alternatief politiek lichaam vormt, dat dient als grond voor kritiek op seculiere politiek. Deze nadruk op een ‘alternatief’ politiek lichaam zou de kloof tussen het kerkelijke en het seculiere opnieuw kunnen vergroten. Dit project betreft de implicaties van de notie van kerk als sacrament voor de rol van de kerk als politieke gemeenschap. In welke mate impliceert het een bevestigende politieke relatie van de kerk tot de wereld, en in welke mate leidt het tot de claim een alternatieve vorm van politiek te vertegenwoordigen? Het doel is om het concept van ‘sacrament van de wereld’ te verhelderen in haar toepassing op de kerk als politiek lichaam, en om de dichotomie tussen de kerk als sacramentele politieke gemeenschap en seculiere politiek te bevragen. Na een vergelijking van verschillende manieren om de kerk als sacrament te begrijpen in hun relatie tot het verstaan van de kerk als een politiek lichaam, wordt de politieke rol van de kerk als sacrament verhelderd door te overwegen of en hoe democratie zelf verstaan kan worden in sacramentele termen.