Studie van de stabiliteit en reactiviteit van migrerende componenten uit drukinkten en lijmen, gebruikt bij verpakkingen van levensmiddelen (MIGRINKT)

Verpakkingsmaterialen voor levensmiddelen bevatten ook drukinkten en lijmen, die op hun beurt componenten en bijproducten bevatten die kunnen migreren naar het levensmiddel. In bepaalde omstandigheden kunnen er van de drukinkten en lijmen ook afbraak- of reactieproducten aanwezig zijn. Het hoofdobjectief van dit onderzoeksproject is zicht te krijgen op de stabiliteit van migrerende componenten uit drukinkten vanuit verpakkingsmaterialen naar levensmiddelen. Bedoeling is om in laboratoriumomstandigheden gecontroleerde challenge tests uit te voeren en te kijken op simulanten – niet op echte voedingswaren – welke migratie er valt vast te stellen. Meer kennis van de al dan niet stabiliteit van migrerende inkt- en lijmcomponenten is van belang om uiteindelijk met kennis van zaken eventuele gezondheidsrisico’s te beoordelen.

In typische levensmiddelensimulanten onderzoeken we enerzijds de migratie van componenten uit drukinkten en anderzijds de reactiekinetiek van de vorming van afbraak- of reactieproducten. Validatie van de opgestelde kinetische modellen voeren we uit met gelamineerde/bedrukte verpakkingsfolies. We maken een inventaris van componenten die vanuit lijmen en drukinkten kunnen migreren en waarvan op basis van hun chemische eigenschappen kan afgeleid worden dat ze reactief/onstabiel kunnen zijn in officiële simulanten, al dan niet in aanwezigheid van licht. Voor onstabiele componenten karakteriseren we de afbraak- of reactieproducten met de simulanten water, 3% azijnzuur, 10, 50 en 95% ethanol en MPPO.  De afbraak- (voor onstabiele componenten) en vormingskinetiek (voor gevormde componenten) sporen we op in de simulanten onder verschillende omstandigheden, om kinetische modellen te kunnen opstellen.

Dit zijn de resultaten in een notedop: Bis-(2-ethylhexyl)ftalaat en laurylacrylaat blijken onstabiel in 3% azijnzuuroplossing. Ze reageren tot hun hydrolyseproducten. De reactiekinetiek toont aan dat het acrylaat veel onstabieler is en dat de gevormde reactieproducten belangrijk zijn bij het inschatten van de toxiciteit ten gevolge van migratie. Nitrocellulose-inkt stelt vooral vanaf 90°C aanzienlijke hoeveelheden stikstofoxiden (NOx) uit de verpakkingsfolie vrij in simulatietesten in migratiecellen. Wanneer deze NOx in het voedsel terecht komen, zouden ze kankerverwekkende nitrosamines kunnen vormen. Voortgezet onderzoek is nodig om het effect van de reactieomstandigheden (pH, concentratie, temperatuur, etc.) verder in kaart te brengen en te toetsen aan meer reële omstandigheden met levensmiddelen.

Externe partner(s)
Ugent - Fac. Bio-ingenieurswetenschappen