< Terug naar vorige pagina

Project

Bouwen van kennis-commons voor commons-architectuur

Commons zijn sociale systemen waarin een gemeenschap hulpbronnen deelt via zelfgeorganiseerd bestuur. De relatie tussen de commons en architectuur is ingewikkeld. De architectuur wordt tegelijkertijd de scène en het instrument van het commons-proces. De commons worden ondersteund door de architectuur, terwijl de architectuur de ruimte ondersteunt om zich aan te passen aan de veranderende behoeften en verlangens van de gemeenschap. De architectuur van de commons is een politiek project en steunt op vijf conceptuele pijlers: gemeenschappelijk goed, kritische praktijk, postkapitalisme, hacking en feminisme. Deze pijlers fungeren zowel als middel als doel van de commons en weerspiegelen het prefiguratieve karakter ervan. Terwijl de architectuur van de commons de prefiguratie ondersteunt door ruimtelijk te experimenteren met de verbeelde toekomst in het hier en nu, speelt ze ook een performatieve rol via het delen van kennis. Het discours dat door de ontwerparchitecten van de commons is ontwikkeld, beweert dat deze projecten een aantal thema’s weerspiegelen, zoals solidariteit, binnenkomen, zelfbestuur, toe-eigening en zorg. Deze performatieve handeling van het verklaren van deze projecten als projecten met dergelijke kwaliteiten versterkt de prefiguratie. Dit verhindert echter tegelijkertijd de ontwikkeling van een gefundeerde kritiek op deze projecten.

De huidige mechanismen van kennisproductie, -verspreiding en -overdracht over architectuur en de commons vereisen een kritisch onderzoek. Post-truth, conflictueuze online gemeenschappen en beperkingen van het architectuuronderwijs spelen een rol in het vormgeven van het kennisveld van de architectuur van de commons. De introductie van de knowledge commons in de mechanismen van kennisproductie versterkt het prefiguratieve karakter van de commons in de zin dat de kennis van de commons zelf ook een commons wordt. Bovendien biedt knowledge commons een nieuwe benadering om kritiek op te bouwen voor de architectuur van de commons.

Kritiek is essentieel om de relatie tussen kennis en macht te veranderen. Aangezien architectuur de bestaande machtsrelaties in onze maatschappij weerspiegelt, heeft elke verandering in de kennis-macht het potentieel om de bredere maatschappij te veranderen. De kritiek op de architectuur van de commons moet het kennisveld van de architectuur openen door een volledig begrip van de (re)productie van architectuur te introduceren en door verschillende stemmen in het reflectieproces op te nemen. Een conventioneel architectuurproject bestaat uit twee fasen: één waarin een mogelijke toekomst wordt verbeeld en een tweede waarin die toekomst in werkelijkheid wordt geconstrueerd. Deze scheiding geeft ruimte aan de prefiguratie om zich te voeden zodra die mogelijke toekomst een radicale verbeelding wordt van verschillende manieren van leven in en rond architectuur. In de architectuur van de commons zijn deze fasen met elkaar verbonden door het steeds veranderende karakter van de commons. Drie onderdelen - dissensus-solidariteit, inclusie-community, en horizontaliteit-gestructureerd netwerk - fungeren als een veelzijdig instrument voor kritiek en bestuur, een adaptieve en tijdelijke benadering die zich aanpast aan de evoluerende behoeften en aspiraties van de commons, en duurzame, verbeterde en uitgebreide gemeenschappelijke activiteiten bevordert. Kritiek zou het prefiguratieve karakter van de commons moeten weerspiegelen, waarbij architectuur de materialisatie wordt van een beoogde toekomst en de commons dienen als het immateriële domein daarvan.

Dit onderzoek, dat verwant is aan het ethos van de commons, is uitgevoerd als een open-source inspanning op een collectief redactieplatform. Het hele proces, inclusief het conceptmateriaal, blijft toegankelijk, zelfs na de voltooiing van het doctoraat. Door gebruik te maken van de principes van knowledge commons maakt deze studie uitgebreid gebruik van open-source repositories, die zich verzetten tegen de insluiting van knowledge commons.

Door gebruik te maken van een Interactieve Triangulatie van Meerdere Methoden, maakt het onderzoek gebruik van kritische reflectie, theoretisch onderzoek en actieleren. Door deze rigoureuze, stapsgewijze aanpak is het de bedoeling om een diepgaand, robuust onderzoek van de onderzoeksvraag mogelijk te maken, dat leidt tot bevindingen die gegrond zijn in de realiteit. Intermezzo’s, waaronder reflecties op de Gezi Park protesten, betrokkenheid bij CivicWise, interacties met WikiTribune en inzichten van het Comma Netwerk, worden verweven in het verhaal, naast de artikelen.

Het PhD evalueert bestaande praktijken kritisch en stelt een instrument voor om een nieuwe kritiek te ontwikkelen. Het onderzoek pleit voor de praktische toepassing van dit instrument op bestaande projecten binnen zowel de architectuur van de commons als de kennis-commons.De conclusie biedt daarom zeven stellingen die zowel nuttig zijn om vandaag te begrijpen als inzichten die de transformatie van de ingewikkelde relaties tussen architectuur en de commons in de toekomst kunnen sturen.

Datum:12 dec 2016 →  10 okt 2023
Trefwoorden:social architecture, tactical urbanism, criticism
Disciplines:Ingenieurswetenschappen in de architectuur, Architectuur, Interieurarchitectuur, Architecturaal design, Kunststudies en -wetenschappen
Project type:PhD project