De risico's van blootstelling aan röntgenstraling op jonge leeftijd: een visie op hersenveroudering en AD-pathologie

Het vinden van een behandelingen voor de complexe en progressieve neurodegeneratieve ziekte van Alzheimer is tegenwoordig de focus van vele onderzoeksgroepen. Even belangrijk is onderzoek naar de initiële inducers van Alzheimer, welke tot nu toe nog steeds een onderwerp van discussie vormen. Veroudering van de hersenen is de grootste risicofactor voor het ontwikkelen van de ziekte van Alzheimer. Dit proces kan versneld worden door blootstelling aan ioniserende straling. Epidemiologisch en dierexperimenteel onderzoek heeft reeds aangetoond dat, vergeleken met volwassen hersenen, de ontwikkelende, onvolwassen hersenen meer gevoelig zijn aan ioniserende straling. Veroudering en straling geïnduceerde veranderingen in het centraal zenuwstelsel (CZS) blijken verschillende overeenkomstige kenmerken te hebben. Maar desondanks moet het mechanisme dat na bestraling in de kindertijd verantwoordelijk is voor de ontwikkeling van cognitieve stoornissen, en waarschijnlijk ook voor de ziekte van Alzheimer, nog onderzocht worden. Hiervoor, zullen we zowel gebruik maken van primaire hippocampale cellen, als een transgeen muismodel dat voorbestemd is voor het ontwikkelen van Alzheimer. In beide modellen kan, na blootstelling aan X-stralen, veroudering en progressie tot Alzheimer binnen een beperkte tijdspanne opgevolgd worden. Verder zullen de exacte moleculaire spelers verantwoordelijk voor stralings-geïnduceerde veroudering en toegenomen risico op het ontwikkelen van Alzheimer geïdentificeerd worden door genexpressie analyse en gevalideerd worden met 'loss- and gain-of-function' aanpakken. Uiteindelijk, zal dit project een belangrijke stap voorwaarts zijn in het beter begrijpen van de Alzheimer pathologie en de primaire risico factoren. Bovendien, zullen onze resultaten cruciaal zijn voor pediatrische patiënten die blootgesteld worden aan X-stralen, om een betere follow-up en, uiteindelijk, een toegenomen levenskwaliteit te verzekeren.