< Terug naar vorige pagina

Project

Het stabiliseren van geulen en rivieroevers met veelzijdige bomen, struiken en grassen in de sub-humide tropen

Het stabiliseren van geulen en rivieroevers met veelzijdige bomen, struiken en grassen in de sub-humide tropen

Landdegradatie door ontbossing, erosie en grondverschuivingen is één van de grote uitdagingen van de 21e eeuw. Vooral in Afrika, waar men zich weinig bewust is van het probleem, bereikt het een alarmerend niveau. De oorzaak van landdegradatie is ontbossing als gevolg van de snelle groei van de bevolking en de steeds toenemende vraag naar landbouwgrond, brandhout, houtskool, constructiehout en andere levensbehoeften. Om het probleem te ondervangen en de bestaansmiddelen van de bevolking te verbeteren, is één van de landen ten zuiden van de Sahara, Ethiopië, het aantal waterkrachtcentrales aan het uitbreiden. Momenteel is Gilgel Gibe I de grootste hydro-elektrische dam in het land, en de bijbehorende elektriciteitscentrale levert 29% van de elektrische energiebehoefte van het land. Men schatte echter dat het volume van het Gilgel Gibe I reservoir met de helft zal verminderen binnen 12 jaar als gevolg van aanslibbing, terwijl de levensduur op 50-70 jaar geschat was bij het ontwerpen (Devi et al, 2008, Bioresource Technology:  99: 975 -979). Erosiegeulen, onstabiele oevers en grondverschuivingen worden geïdentificeerd als de belangrijkste bronnen van het sediment dat naar het reservoir van Gilgel Gibe I wordt vervoerd.

Eén van de maatregelen om bodemerosie en de daaruit voortvloeiende sedimentatie van reservoirs te beperken is het planten van bomen, struiken en grassen in zones die gevoelig zijn voor erosie. Vegetatie kan rivieroevers, grondverschuivingen en erosiegeulen stabiliseren via zijn wortels; wortels verhogen de schijnbare cohesie van de grond door de bodempartikels samen te houden en door verlaging van de bodemvochtpotentiaal. Vegetatie kan bovendien rivieroevers en de bodem van erosiegeulen beschermen door het verminderen van de stroomsnelheid van het water. Welke benadering en welke soorten het meest geschikt zijn om de problemen aan te pakken, hangt echter af van de agro-ecologische omstandigheden van de regio, de sociaal-economische voordelen van de plantensoort, en de aanvaardbaarheid voor de lokale gemeenschap. Het doel van dit onderzoek is dan ook om een uitgebreide methode te ontwikkelen voor het selecteren van plantensoorten die het meest geschikt zijn voor het stabiliseren van rivieroevers, grondverschuivingen of erosiegeulen in humiede tropische gebieden op basis van een integrale beoordeling van de scheut- en wortelarchitectuur, en de mechanische en hydrologische eigenschappen van planten. Om het beoogde doel te bereiken worden experimenten uitgevoerd op geselecteerde multifunctionele bomen, struiken en grassen om die gemakkelijk te meten plantkenmerken te identificeren die het meest geschikt zijn om de geschiktheid van een soort voor het verhogen van de schijnbare cohesie van de bodem en voor het verminderen van de stroomsnelheden te beoordelen. Bestaande conceptuele of mechanistische modellen worden gebruikt om het relatieve belang van mechanische en hydrologische effecten van de vegetatie voor het stabiliseren van een bepaald type sedimentbron te beoordelen, en aldus een geïntegreerde beoordeling van de doeltreffendheid van een plantensoort maken. Multicriteria methoden zullen worden aangepast om de meest geschikte vegetatietypes en soorten voor een bepaalde sedimentbron te kiezen, rekening houdend met zowel de effectiviteit van stabilisatie, het gemak van aanplanten en de voordelen/aanvaardbaarheid voor de lokale gemeenschappen.

Datum:2 sep 2011 →  3 jul 2017
Trefwoorden:Rehabilitation, Vegetation, Gully
Disciplines:Bodemwetenschappen, uitdagingen en vervuiling, Landbouw, land- en landbouwbedrijfsbeheer
Project type:PhD project