Holland’s got talent for learning Chinese? Een casestudy naar studiesucces en -uitval bij OTC-Chinees aan de Zuyd Hogeschool

Samenvatting

Dit promotieonderzoek is voornamelijk gericht op studie-uitval. Studie-uitval wordt gedefinieerd als “het niet binnen één collegejaar behalen van 28 European Credit Transfer System (ECTS) voor Chinees”. Jaarlijks bedraagt de studie-uitval van voltijdsstudenten in het eerste leerjaar van het Nederlandse hoger beroepsonderwijs (hbo) ongeveer 30%. Bij de sectie Chinees van de Opleiding Oriëntaalse Talen en Communicatie aan de Zuyd Hogeschool (OTC-Chinees) ligt het uitvalpercentage jaarlijks rond 50%. Onderzoek naar rendement, uitval en voortgang bij een opleiding gericht op talen is schaars. Dit promotieonderzoek probeert antwoord te vinden op de vraag:

Welke factoren spelen een rol bij studie-uitval van studenten Chinees in het eerste leerjaar?

Uit literatuurstudie blijkt dat studie-uitval een complex probleem is. Het gaat altijd om een combinatie van factoren. Om bovenstaande vraag te beantwoorden werd een aantal factoren van de achtergrondkenmerken van de studenten en een aantal psychologische factoren gekozen om de uitkomst van de verwerving van de Chinese taal in het eerste leerjaar, en daarmee studiesucces of -uitval, te voorspellen. De factoren van de achtergrondkenmerken zijn het geslacht, de vooropleiding, het gemiddelde eindexamencijfer, het al dan niet hebben van voorkennis van het Chinees (heritage learner of non-heritage learner) en het gemiddelde cijfer van de eerste toetsen Chinees (hierna genoemd als gemiddelde cijfer eerste bloktoets). De psychologische factoren zijn taalaptitude, leerstrategieën, karakterleerstrategieën, leermotivatie en leerstijlen. Om de psychologische factoren te meten zijn de volgende instrumenten/vragenlijsten gebruikt: Modern Language Aptitude Test (MLAT), Strategy Inventory for Language Learning (SILL), Strategy Inventory for Character Learning (SICL), Survey on L2 Motivational self system with Chinese language learners in the U.S. (L2MSS), Inventory of Learning Styles (ILS). Omdat naarmate het schooljaar vordert steeds minder studenten uitvallen, kan de verzamelde data ook worden gebruikt om studiesucces te voorspellen. Als onderzoeksmethode gebruikte dit promotieonderzoek de combinatie van kwantitatieve en kwalitatieve methode. Bij het kwalitatieve gedeelte zijn associatieanalyses, interactieanalyse en stapsgewijze logistische analyses gebruikt om de data te analyseren.

De onderzochte groep bestond uit alle voltijds eerstejaarsstudenten OTC-Chinees van de cohorten 2010-2011, 2011-2012, 2012-2013 en 2013-2014. Het programma van OTC Chinees jaar 1 is opgedeeld in vier ‘blokken’ van 10 weken. Elk blok wordt afgesloten met een toetsperiode. De vragenlijsten van de bovengenoemde vijf instrumenten van de psychologische factoren zijn in verschillende blokken afgenomen en geanalyseerd. Het analyseren van de data is dan ook verdeeld in verschillende meetmomenten. Bij bijvoorbeeld Meetmoment 1 worden de achtergrondkenmerken en het gemiddelde cijfer van de eerste bloktoets geanalyseerd. Vanaf Meetmoment 2 worden telkens de variabelen van één testinstrument (psychologische factoren) toegevoegd en geanalyseerd. Tot slot worden de psychologische factoren op accumulatieve wijze toegevoegd. Oorspronkelijk zouden na Meetmoment 8 nog accumulaties van andere variabelen plaatsvinden, maar bij het analyseren van de data bleek dat de data niet statistisch geanalyseerd kan worden omdat er bij de accumulatie van de MLAT, de SILL, de SICL en de L2MSS slechts negen van 96 studenten uitgevallen zijn. Na de accumulatie van de MLAT, de SILL, de SICL, de L2MSS en de ILS zijn slechts zes van 82 studenten uitgevallen. Daarom zal de data na Meetmoment 8 kwalitatief worden beschreven.

De onderzoeksresultaten laten zien dat ‘het gemiddelde cijfer van de eerste bloktoets’ en ‘het gemiddelde eindexamencijfer’ een rol spelen bij studiesucces. ‘Het hebben van voorkennis van het Chinees (Heritage learner)’ speelt ook een rol bij studiesucces, maar alleen in het begin van het schooljaar. Naarmate het schooljaar vordert, raken de Heritage learners hun voorsprong kwijt. Vooropleiding ‘mbo’ speelt een rol bij studie-uitval. ‘Geslacht’ speelt geen rol bij studiesucces of -uitval.

Bij de psychologische factoren spelen de volgende variabelen een rol bij studiesucces: de ‘cognitieve strategieën’ van de SILL, de motivatiefactoren ‘family influence’ en ‘cultural interest’ van de L2MSS en de ‘betekenisgerichte leerstijl’ van de ILS. De enige variabele die een rol speelt bij studie-uitval is de ‘factor 3’ van de SICL. De variabelen van de MLAT spelen geen rol bij studiesucces of -uitval. Uit de resultaten van de kwalitatieve beschrijving na de 8 meetmomenten blijkt dat familieomstandigheden een rol kunnen spelen bij uitval. De uitvallers hebben bijna allemaal een hoger aantal factoren die kans op uitval voorspellen dan het aantal factoren die kans op succes voorspellen. Achterstand oplopen bij Chinees is vrijwel niet meer in te halen.

Op basis van de onderzoeksresultaten zijn richtingen van verder onderzoek aangegeven en aanbevelingen ter voorkoming van studie-uitval bij OTC-Chinees geformuleerd.