Historische Pedagogiek

Het Centrum voor Historische Pedagogiek (CHP) maakt deel uit van de onderzoeksgroep Educatie, Cultuur en Samenleving van de Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen. 

In het CHP staat de historische studie van opvoeding, onderwijs en vorming centraal. Uitgaande van de vooronderstelling dat pedagogische processen en inzichten nooit zomaar uit de lucht komen vallen, wordt de ontstaansgeschiedenis en de verspreiding van onder meer educatieve concepten, onderwijsprogramma’s en pedagogische theorieën bestudeerd. Daarbij wordt gebruik gemaakt van uiteenlopend bronnenmateriaal zoals historische afbeeldingen, archiefstukken, interviews, oude filmfragmenten, schoolboeken en handgeschreven briefwisseling. Naast het bestuderen en beschrijven van het pedagogische verleden wordt er ook expliciet aandacht besteed aan een kritische reflectie over de manier waarop dat verleden beschreven kan worden en de relevantie hiervan voor toekomstige pedagogen. Door studenten aandachtig te maken voor de geschiedenis van pedagogische concepten en praktijken en hen te laten reflecteren over de manier waarop deze geschiedenissen beschreven kunnen worden, wil het Centrum voor Historische Pedagogiek studenten en collega-onderzoekers laten stilstaan bij de taal die vandaag in de pedagogische praktijk en het pedagogische onderzoek gebruikt wordt.

Enkele van de lopende onderzoekslijnen zijn: de geschiedenis van het concept creativiteit in de twintigste eeuw, de invloed van conflicten (zoals WO1 en W02) op de ontwikkeling van pedagogische structuren in België, de geschiedenis van pedagogische initiatieven voor personen met een handicap, de rol van stilte en geluid in de geschiedenis van opvoeding en onderwijs, de invloed van emoties op het ontstaan en de ontwikkeling van concrete pedagogische praktijken, de geschiedenis van onderwijs in postkoloniale contexten en de geschiedenis van preventieprogramma’s voor besmettelijke ziektes zoals TBC, polio en AIDS/HIV.

Naast het bestuderen van de geschiedenis van opvoeding, onderwijs en vorming hecht het Centrum voor Historische Pedagogiek ook veel belang aan het bewaren en toegankelijk maken van deze geschiedenis. Een van de belangrijkste verwezenlijkingen op dit vlak is de Historische Collectie Psychologie en Pedagogische Wetenschappen (HCPPW) die momenteel bestaat uit een 100.000-tal leerboeken, monografieën, leerplannen, wandplaten, tijdschriften en ander educatief materiaal. De collectie is een van de grootste van Europa en een aanzienlijk deel van de collectie kan via de KU Leuven/LIMO catalogus geconsulteerd worden.