< Terug naar vorige pagina
Project
Van dialectische chaos naar linguïstische uniformiteit? De rol van standaardisatie en dialectcontact in vroegmodern Antwerpen (FWOTM1126)
Hoewel standaardisatie traditioneel beschreven wordt als een topdown proces van normatieve druk met de reductie van variatie tot
gevolg, toont recent empirisch onderzoek aan dat standaardtalen
eerder in het alledaagse taalgebruik van de brede bevolking tot stand
komen via bottom-up processen van dialectcontact. Voor het
Nederlands werd een dergelijke bottom-up visie uitsluitend bevestigd
voor de zeventiende-eeuwse Noordelijke Nederlanden, waardoor de
inbreng van het Zuiden in dit proces onderbelicht blijft. Daarnaast
blijft grotendeels onbesproken hoe dit bottom-up model ingebed kan
worden in een bredere sociolinguïstische theorie en hoe het zich
verhoudt tot top-down standaardiseringspogingen. Om deze
empirische en theoretische lacunes op te vullen, zal dit project
focussen op de rol van dialectcontact in vroegmodern Antwerpen.
Met een corpus van egodocumenten en administratieve teksten
zullen drie verschillende corpuslinguïstische studies uitgevoerd
worden. De eerste twee casestudies zullen de impact van de sociale
context op het koineisatieproces bestuderen, door vanuit een
macroscopisch en microscopisch sociolinguïstisch perspectief in te
zoomen op de sociaal ontwrichtende Val van Antwerpen (1585). De
laatste deelstudie zal nagaan in welke mate standaardisatie
gedreven wordt door top-down en/of bottom-up processen. De
combinatie van deze studies zal ons toelaten om het succes van
bottom-up standaardisatie te meten tegen haar bredere
sociolinguïstische achtergrond
gevolg, toont recent empirisch onderzoek aan dat standaardtalen
eerder in het alledaagse taalgebruik van de brede bevolking tot stand
komen via bottom-up processen van dialectcontact. Voor het
Nederlands werd een dergelijke bottom-up visie uitsluitend bevestigd
voor de zeventiende-eeuwse Noordelijke Nederlanden, waardoor de
inbreng van het Zuiden in dit proces onderbelicht blijft. Daarnaast
blijft grotendeels onbesproken hoe dit bottom-up model ingebed kan
worden in een bredere sociolinguïstische theorie en hoe het zich
verhoudt tot top-down standaardiseringspogingen. Om deze
empirische en theoretische lacunes op te vullen, zal dit project
focussen op de rol van dialectcontact in vroegmodern Antwerpen.
Met een corpus van egodocumenten en administratieve teksten
zullen drie verschillende corpuslinguïstische studies uitgevoerd
worden. De eerste twee casestudies zullen de impact van de sociale
context op het koineisatieproces bestuderen, door vanuit een
macroscopisch en microscopisch sociolinguïstisch perspectief in te
zoomen op de sociaal ontwrichtende Val van Antwerpen (1585). De
laatste deelstudie zal nagaan in welke mate standaardisatie
gedreven wordt door top-down en/of bottom-up processen. De
combinatie van deze studies zal ons toelaten om het succes van
bottom-up standaardisatie te meten tegen haar bredere
sociolinguïstische achtergrond
Datum:1 nov 2022 → Heden
Trefwoorden:dialectcontact, standaardisatie, Vroegmodern Antwerpen
Disciplines:Corpuslinguïstiek, Dialectologie, Historische linguïstiek, Sociolinguïstiek
Project type:Samenwerkingsproject