Le problème du pont. Missing links bij de tenuitvoerlegging van de interne en externe rechtspositie van veroordeelden tot een vrijheidsstraf

In deze presentatie focussen we op de brug tussen detentie en de vrije samenleving, die juridisch wordt vertaald door middel van de geëxpliciteerde samenhang tussen de basiswet en de wet op de externe rechtspositie. In Duponts opzet zat alles in één en dezelfde wettekst, maar uiteindelijk zijn de interne en de externe rechtspositieregeling in twee aparte wetteksten gegoten. Beide wetten delen dezelfde basisprincipes en penologische principes en hangen ook inhoudelijk duidelijk samen. Het individueel detentieplan vormt het basisinstrument van de penitentiaire bejegening en bevat een traject dat loopt tot op het einde van de detentie. De veroordeelde zou op basis van het individueel detentieplan al snel na insluiting of veroordeling zijn detentie concreet kunnen richten op de doelstellingen van de vrijheidsstraf. Al bij de aanvang van de straf zou gestart kunnen worden met de voorbereiding van de re-integratie, waarna dit traject in een latere fase van de detentie, wanneer de toelaatbaarheidsdatum voor (bijzondere) strafuitvoeringsmodaliteit wordt bereikt, verder uitgewerkt en geconcretiseerd kan worden door middel van het reclasseringsplan. We moeten echter vaststellen dat dit essentieel onderdeel tien jaar na de goedkeuring van de basiswet nog steeds niet is geïmplementeerd. Het individueel detentieplan blijft tot op vandaag dode letter. Meer nog, het reclasseringsplan wordt de kapstok waaraan het invrijheidstellingstraject van de veroordeelde wordt opgehangen. De periode vooraleer de toelaatbaarheidsdata voor bijzondere strafuitvoeringsmodaliteiten in beeld komen, bevat vandaag nog steeds het risico minstens niet georiënteerd te zijn op de toekomst, of zelfs te verworden tot een wachtkamer voor invrijheidstelling, met de tijd in detentie als temps vide (Chantraine, 2004). De overgang van binnen naar buiten verloopt voor de meeste veroordeelden dan ook helemaal niet volgens een naadloos traject. Meer zelfs: er gaapt nog steeds een kloof tussen binnen en buiten.

ISBN:9789046607831

Publication year:2015