Exploring the internationalization of China’s SMEs

De internationalisering van Chinese kmo's krijgt de laatste jaren steeds meer aandacht van academici. Dat is niet verwonderlijk, gelet op hun aanzienlijke bijdrage aan sociale ontwikkeling en economische groei (Yan et al., 2018; Wu & Deng, 2020). Aangezien privébedrijven pas sinds 2004 toegestaan zijn in China is het bestaan en de internationalisering van Chinese kmo's an sich – en dus ook het academisch onderzoek hieromtrent – nog relatief jong. Dit heeft geleid tot een paradoxale situatie: enerzijds hebben Chinese kmo's zich ontwikkeld tot belangrijke spelers in de wereldhandel die zich steeds verder uitbreiden naar het buitenland, maar anderzijds staat het onderzoek naar de internationaliseringsstrategieën van kleinere bedrijven nog in de kinderschoenen (Klossek et al., 2012; Deng & Zhang, 2018). Na een evaluatie van de internationalisering van Chinese kmo's concludeerden Cardoza en Fornes (2013, p. 254) dat een "beperkt aantal gepubliceerde artikelen bij lange na geen sterke literatuurbasis vormt over Chinese kmo's in het algemeen en over hun internationale expansie in het bijzonder". Sinds die evaluatie in 2013 heeft het vakgebied zich uiteraard verder ontwikkeld, en is de academische belangstelling hiervoor toegenomen. Er is bijvoorbeeld meer aandacht besteed aan het onderzoeken van sociale netwerken (Ju et al., 2019; Lew et al., 2016; Trunina et al., 2020) en de invloed van het institutionele klimaat in China op de internationalisering van kmo's (Deng & Zhang, 2018; Wu & Deng, 2020; Yan et al., 2020). Zo ook is nieuw onderzoek gevoerd naar de overtuigingen van CEO's en de milieubewustheid van kmo's (Chan & Ma, 2016; Joo & Suh, 2017; Wang & Zhao, 2020), collectieve starttrajecten, marketing- en IT-capaciteiten, of nog de rol van internationaal ondernemerschap (Cai et al., 2014; Ren et al., 2014; Sandberg & Jansson, 2013; Yu et al., 2020). Het blijft echter onduidelijk hoe het vakgebied zich in een algemene context heeft ontwikkeld en thematisch is uitgebreid, en welke belangrijke onderzoeksgebieden nog onderontwikkeld zijn. Daarom bestaat de eerste stap van dit proefschrift uit een systematisch literatuuronderzoek (Kraus et al., 2020; Tranfield et al., 2003) om een antwoord te zoeken op de vraag: Wat is de huidige stand van de academische kennis over de internationalisering van Chinese kmo's, en hoe heeft het vakgebied zich ontwikkeld sinds de laatste literatuurstudie? Op basis van meer dan 5700 artikelen uit wetenschappelijke tijdschriften met intercollegiale toetsing, waarvan er in totaal 107 werden opgenomen in de eindsynthese, blijkt dat de academische belangstelling aanzienlijk toegenomen is, en zich voornamelijk toespitst op vier grote onderzoeksthema's: internationaliseringsstrategieën, de rol van ondernemerschap, sociale netwerken, en het institutionele klimaat. Bovendien werd een nieuwe variabele ontdekt, namelijk de rol van terugkerende ondernemers, die een invloedrijke factor vormt. Tevens werd het vakgebied in kaart gebracht door de voortgang van het onderzoek visueel weer te geven. In het uiteindelijke overzicht worden vijf brede pistes voor toekomstig onderzoek geschetst en meer dan twintig potentiële onderzoeksvragen gesuggereerd. Zo draagt dit overzicht bij tot de ontwikkeling van het debat over de internationalisering van Chinese kmo's, door een actueel thematisch overzicht te bieden en nieuwe impulsen te geven voor verder empirisch onderzoek dat bijdraagt tot een meer geïntegreerde onderzoeksagenda voor management- en IB-vorsers. Vervolgens spitst een tweede studie zich specifiek toe op een belangrijke leemte in het onderzoek die uit de systematische literatuurstudie naar voren is gekomen: Wat zijn de onderliggende beweegredenen voor Chinese kmo's om in de ontwikkelde economie van Duitsland te investeren, en welke rol speelt het institutionele klimaat van China hierbij? In bestaande studies worden er vaak beweegredenen voorondersteld (Holtbrügge & Berning, 2018; Sandberg & Jansson, 2013) of concepten overgenomen uit eerder onderzoek naar grote westerse bedrijven of Chinese staatsbedrijven (Cardoza & Fornes, 2011; Liang et al., 2014; Wei et al., 2014), maar daarbij wordt onvoldoende nagegaan of deze beweegredenen ook gelden voor Chinese kmo's en of er mogelijk andere, nieuwe factoren een rol spelen. Het is echter essentieel voor toekomstige onderzoeksinspanningen om de investeringsdrijfveren correct te identificeren en te classificeren, aangezien de doelstellingen van een actie bepalen hoe de prestaties beoordeeld moeten worden (Meyer, 2015, p. 57). De onderzoeksvraag wordt beantwoord door middel van een kwalitatieve vergelijkende casestudy (Yin, 2018) van zeven Chinese kmo's die opereren in de Duitse economie. De resultaten schragen de OFDI-theorie (Outward Foreign Direct Investment), want naast beweegredenen voor het zoeken naar afzetmarkten, hulpbronnen en strategische activa wijzen ze – voor het eerst in de literatuur – ook op een streven naar efficiëntie. Andere drijfveren zijn de integratie in wereldwijde waardeketens en een hoge mate van ondernemingsgerichtheid. De tweede belangrijke bevinding is dat het institutionele klimaat in China tot sterk uiteenlopende effecten leidt. Zo hebben ministeries nieuwe OFDI-steunmaatregelen genomen die gunstig zijn voor de activiteiten van sommige kmo's na hun intrede in de markt. Sommige bedrijven zijn echter helemaal niet op de hoogte van steunmaatregelen of hebben te lijden onder discriminatie die innovatie belemmert en waaraan zij proberen te ontsnappen door in het buitenland te investeren. Door te onderzoeken waarom en hoe Chinese kmo's gebruikmaken van OFDI in een ontwikkelde economie wordt in dit proefschrift een essentiële vraag voor de Chinese economie aangesneden die van cruciaal politiek en academisch belang is: Hoe kan China die verbeterde innovatie krijgen die vaak de voedingsbodem is voor ondernemerschap? Tevens wordt een bijdrage geleverd tot de oplaaiende discussie over institutioneel escapisme in opkomende markten door vijf institutionele moeilijkheden aan te kaarten waar Chinese kmo's mee kampen en wat de invloed hiervan is op hun internationalisering. De derde studie werpt licht op de wijze waarop Peking zijn beleid ter ondersteuning van OFDI transnationaliseert naar de landen waarin geïnvesteerd wordt, en wel door een antwoord te zoeken op de vraag: Op welke overzeese Chinese overheidsinstellingen en tussenschakels steunt Peking bij de implementatie van OFDI-steun in een ontwikkelde economie, en via welke concrete mechanismen steunen deze organisaties Chinese kmo's in Duitsland? Het antwoord op deze vraag vinden is cruciaal omdat institutionele factoren een belangrijke rol spelen bij het vormgeven van het traject en de internationale expansie van Chinese kmo's (Cardoza et al., 2014). Teneinde de instellingen en mechanismen voor Chinese OFDI-steun in Duitsland empirisch te bestuderen, is in hoofdstuk vier gebruikgemaakt van een meervoudige casestudy-methode. De cases betreffen officiële Chinese overheidsinstellingen en tussenschakels in Duitsland die investeringen van Chinese kmo's ondersteunen. Uit de resultaten blijkt dat Chinese ministeries in het kader van de overkoepelende 'Go Global'-strategie een complex institutioneel netwerk voor OFDI-ondersteuning hebben opgezet in Duitsland. Hiertoe behoren Chinese overheidsinstellingen, een selecte groep nationale succesbedrijven, Duits-Chinese bedrijfsverenigingen en verbonden tussenschakels. De tweede belangrijke bevinding is dat deze organisaties steun bieden aan kmo's via vier grote mechanismen: netwerken en informatie, kennisoverdracht, lobbywerk, en het faciliteren van investeringsdiensten. Op deze manier vormt dit proefschrift een uitbreiding op de groeiende stromen IB-onderzoek naar de rol die het institutionele klimaat in het thuisland speelt in de internationale expansie van bedrijven in opkomende markten (Aguilera & Grøgaard, 2019; Cuervo-Cazurra et al., 2019; Deng & Zhang, 2018; Hernández et al., 2021; Wu & Deng, 2020). Bovendien kan kennis van de specifieke instellingen en maatregelen voor OFDI-steun die China momenteel inzet dienen als een nuttige leidraad voor Chinese ondernemers die in Duitsland willen investeren.

Publication year:2021

Keywords:Doctoral thesis

Accessibility:Closed