< Back to previous page

Publication

De arbeidsrelatie, de zelfstandige en de ondernemer

Book - Book

Doctor in de rechten Koen Nevens heeft een prachtig wetenschappelijk Traité geschreven over het probleem van het personele toepassingsgebied van het arbeidsrecht aan de hand van een concept dat recent sterk aan belang gewonnen heeft, nl. de 'arbeidsrelatie'. De auteur analyseert het klassieke onderscheid tussen werknemer en zelfstandige, en keert zich tegen de gangbare opvatting dat dit onderscheid het toepassingsgebied van het arbeidsrecht moet determineren.

De auteur gaat grondig in op een probleem dat meestal angstvallig wordt vermeden, nl. het begrip 'arbeid'. Dit is bijvoorbeeld van belang om de rechtspositie van de vrijwilliger uit te werken.

Hij introduceert de figuur van de ondernemer en analyseert deze gedurfd, onder andere aan de hand van economische theorieën op basis van de geschriften van onder meer Schumpeter, Kirzner, Coase en anderen. De stellingen van het proefschrift houden onder meer de revolutionaire zienswijze in dat een rechtspersoon en zelfs een ondernemer zich in een arbeidsrelatie kunnen bevinden waarop het arbeidsrecht, of een deel ervan, toepasselijk kan zijn.

Het proefschrift zal ongetwijfeld ook de rechtshistorici interesseren omdat de doctorandus tientallen bladzijden besteedt aan het ontstaan van de arbeidsovereenkomst en het gezag in een breed historisch fresco van de Napoleontische tijd tot op heden.

Maar het proefschrift is niet alleen een wetenschappelijk tractaat over een domein waar het 'gezag' als sleutel op de deur voor de toepassing van het sociaal recht een centrale rol speelde en speelt. Ook voor de rechtspracticus en de geïnteresseerde jurist is er in dit proefschrift een schat aan informatie en juridische analyses te vinden. Het proefschrift bevat zeer lezenswaardige en vaak vernieuwende en/of belangrijke inzichten over onderwerpen als het gezag kenmerkend voor de arbeidsovereenkomst in het positieve recht, het tuchtrecht, het begrip 'aanstelling' in het raam van artikel 1384 BW, het in de praktijk vaak slecht gekende en toegepaste bewijsrecht ten aanzien van een aangevoerde arbeidsovereenkomst, de bevoegdheid van de rechter de door de partijen gegeven kwalificatie van de arbeidsrelatie te wijzigen, en de betekenis van de Arbeidsrelatiewet, met inbegrip van de sociale ruling, de notie arbeidstijd en de feitelijke arbeidsrelatie.
Andere onderwerpen die zelfs een algemene jurist zullen interesseren zijn bijvoorbeeld de werking van de wettelijke vermoedens betreffende de arbeidsrelatie, de figuur van de oproepcontracten, het doorprikken van de vennootschapsconstructie, en de arbeidsovereenkomst als bron van middelen- en resultaatsverbintenissen.

Het boek wordt een referentiewerk voor het arbeidsovereenkomstenrecht. Het bevat talloze verwijzingen naar rechtspraak en rechtsleer ingevolge het jarenlang labeur als een juridische monnik. De auteur verwerkte de teksten van zeer veel buitenlandse auteurs en schuwde de analyse niet van internationale rechtsbronnen, al dan niet betrekking hebbend op de instrumenten van de Internationale Arbeidsorganisatie.

Het is het werk van een bevlogen jurist die de knepen van het juridische metier tot in zijn vingers beheerst, en geen filosofisch werk. Het doctoraat is bij momenten ongemeen kritisch, waarbij de geschriften van 'de gezaghebbende auteurs' in het arbeidsrecht en de economische wetenschap er soms van langs krijgen, steeds op een onderbouwde wijze. Kortom, dr. Koen Nevens schreef een vernieuwend proefschrift van hoog niveau dat niet alleen op zich buitengewoon waardevol is, maar tevens de grondslag vormt voor verdere studie omtrent de toepassing van het arbeidsrecht en de uitvalsbasis voor toekomstig beleid op dit terrein.
Number of pages: 750
ISBN:978-90-486-1058-7
Publication year:2011
Keywords:employment relationship, self-employed, entrepreneur